Piton yılanları, çevresinin uzunluğu 80 cm'yi bulan ve boyları ise 10 metreye ulaşabilen dev yılanlardır. Pitonlar zehirli yılanlar değildir. Çok kuvvetli olduklarından, kendilerini korumak veya avlarını yakalamak için zehre ihtiyaçları yoktur. Çevikliği ve kuvveti korkulacak düzeydedir. Avını bütün vücudu ile sararak etkisiz hale getirir. Esnek vücudu o kadar güçlüdür ki, bir pitonun sardığı avın bir mucize dışında kurtulmasına imkân yoktur. Genellikle yakaladığı avını bütün olarak yutar. Çenelerini o kadar açabilir ki, bir koyunu, geyiği veya belki bir insanı bile bütün olarak yutabilir. Bazı belgesellerde pitonların bir timsahı bile bütün olarak yutabildiği görüntülenmiştir. Pitonların bir başka özelliği ise yuttuğu bir canlıyı hazmedemediği takdirde bütün olarak geri çıkarabilmesidir.

Piton yılanları, yalnızca kendilerinde bulunan ve diğer yılanlardan farklı ve özel kılan birçok özelliği ile birçok belgesele konu olmuştur. Mesela, piton yılanları iri cüssesine ve korkunç görüntüsüne rağmen, insanlarla en çok iletişimi olan yılanlar arasındadır. Evcilleştirilerek sirk gösterilerinde kullanıldığı gibi, Afrika'nın birçok kabilesinde yaşayan halk, tıpkı evcil bir hayvan gibi, yaşadıkları yerde, çocuklarının bile bulunduğu ortamda bulundurmaktan çekinmemektedir.

Genellikle insanlar arasında pitonların her türlü canlı ile beslendiğine dair bir kanı oluşmasına rağmen, pitonlar zorunlu olmadıkça memelilerle beslenmezler. Su civarında yaşadıklarından, beslenmek için balıkları tercih ederler.

Hayatlarının büyük bir bölümünü bambular arasında, ırmak ve su kenarlarının çamur kısımlarına gömülerek geçirirler ve geceleri avlanırlar. Pullu ve parlak olan derisi, kolay terbiye edilir. Dericiliğin vazgeçilmez malzemeleri arasındadır. Genellikle ayakkabı, çanta ve kemer gibi aksesuarların üretiminde kullanılır.

Kaplan Pitonu (Python molurus), Hindistan'dan Cava'ya kadar yaygın olarak görülmektedir. Kaya Pitonu (Python sebae) ve Şah Pitonu (Python regius) ise Batı Afrika'nın tropikal iklime sahip bölgelerinde yaşar. Özellikle Python regius adı verilen tür, diğerlerine göre boyut olarak daha küçüktür. Kafesli Piton (Python reticulatus) ise Çin, Hindiçini ve Malezya'da bulunmaktadır.

Piton yılanları, ekosistemde önemli bir rol oynar. Büyük avları kontrol ederek popülasyon dengelerini sağlarlar. Avcı baskısını azaltarak, daha küçük yırtıcıların ve otçulların ekosistem üzerindeki etkilerini dengeleyebilirler. Ayrıca, ölü hayvanları tüketerek çevredeki organik madde döngüsüne katkıda bulunurlar.

Piton yılanlarının bazı türleri, aşırı avlanma ve habitat kaybı nedeniyle tehdit altındadır. Derileri için avlanmaları, popülasyonlarını olumsuz etkileyen önemli bir faktördür. Uluslararası doğa koruma kuruluşları, bu türlerin korunması için çeşitli önlemler almaktadır. Ayrıca, bazı ülkelerde piton ticareti yasaklanmıştır.

Piton yılanları, devasa boyutları ve güçlü yapıları ile doğanın önemli unsurlarıdır. Zehirli olmamalarına rağmen, kuvvetli vücutları ve avlanma yetenekleri ile dikkat çekerler. Ekosistemdeki rollerini ve insanlarla olan ilişkilerini anlamak, bu eşsiz yılanların korunmasına ve yaşam alanlarının devamlılığının sağlanmasına yardımcı olacaktır.